In Sevilla is een beslissende stap gezet ter uitvoering van het regeringsproject om van ESEC-REDU het cyberveiligheidscentrum van ESA te maken.

Goed nieuws voor België: tijdens de bijeenkomst in Sevilla, die op donderdag 28 november eindigde, besloot de ministerraad van het Europees Ruimteagentschap (ESA) aanzienlijke bedragen te besteden  aan de strijd tegen cyberdreiging. De ESEC-site in Redu, in de provincie Luxemburg, is de enige kandidaat die wordt uitgeroepen tot het nieuwe operationele referentiepunt inzake cyberveiligheid, zoals bepleit door federaal minister van Wetenschapsbeleid David Clarinval. Het centrum zal verantwoordelijk zijn voor de bescherming van alle ruimteactiviteiten en ruimte-infrastructuur van ESA. Het is een ambitieus project: er werd een eerste optionele enveloppe van 27 miljoen euro voorgesteld door ESA, waarvan België 14 miljoen verstrekt. Van zijn kant heeft de ESA-directeur formeel toegezegd om het aan te vullen met maximaal 10 miljoen euro via het verplichte programma. Dit project zal belangrijke kansen creëren in de wetenschappelijke en industriële gemeenschappen en de uitstekende reputatie van België in de ruimtevaartsector verder versterken.

Er gaat geen week voorbij zonder dat er wel ergens in de wereld een cyberaanval wordt verijdeld. Helaas zijn de informatiesystemen, door de onderlinge verbondenheid en de toegenomen afhankelijkheid van onze samenleving van deze systemen, een geliefkoosd doelwit voor de wandaden van terroristen. Dergelijke aanvallen kunnen catastrofale gevolgen hebben voor onze burgers, bedrijven en overheidsdiensten. Meer en meer is wat een paar jaar geleden nog science-fiction was, een gevaarlijke realiteit geworden.

Het ruimtevaartdomein - of het nu raketten of satellieten zijn - ontsnapt niet langer aan deze dreiging, die al te lang werd onderschat. Dit vormt een groot risico vooral omdat ESA een doelwit is van deze kwaadwillige bedoelingen. Elke aanval op de infrastructuur zal gevolgen hebben voor ons dagelijks leven. Dit geldt voor burgers: van de werking van talloze applicaties op hun smartphones tot de werking van hun GPS. En is het niet vandaag, is het morgen. Denk aan de de koersbegeleiding van autonome voertuigen, de drones die pakjes aan huis leveren of de verschillende vliegende voertuigen die nog in ontwikkeling zijn, deze verbonden objecten zullen hier ook niet aan ontsnappen.

Maar dit is ook het geval voor ondernemingen en staten: gaande van de veiligheid van het (burgerlijk of militair) vervoer zowel op de grond als op zee of in de lucht tot die van de productie- en distributienetwerken van water of elektriciteit. Via de synchronisatie van bankuitwisselingen, zijn we steeds meer afhankelijk van cruciale gegevens die geleverd worden door de satellieten die rond de aarde draaien. Hun overname door mensen met slechte bedoelingen zou op termijn kunnen leiden tot rampzalige gevolgen voor iedereen.

De ministerraad van het Europees Ruimteagentschap (ESA) heeft besloten dit probleem stevig aan te pakken. In dit verband heeft het Industrieel comité van ESA al 1 miljoen vrijgemaakt voor het uitvoeren van twee studies om de aard van de specifieke behoeften van ESA voor  de ESEC-site in Redu te verduidelijken.

"Ik ben verheugd dat de ministerraad in Sevilla unaniem heeft besloten de ontwikkeling van cyberveiligheid te ondersteunen via een van deze programma's. De substantiële financiële bijdrage van België heeft ongetwijfeld een beslissende rol gespeeld bij de bevestiging dat het Cyberveiligheidscentrum zal worden gevestigd op de ESEC-site in Redu, een regio waarin de activiteiten van het Agentschap al goed is voor 250 directe jobs", reageert David Clarinval. "De faciliteiten en het personeel daar hadden al jaren een uitstekende reputatie, Dankzij de samenwerking van onderzoekers en technici uit het hele land. De beslissing om dit Cyberveiligheidscentrum op te richten, versterkt alleen maar het belang van hun werk en de internationale erkenning van de rol die België speelt in deze sector van de toekomst, die de ruimtevaartindustrie toch wel is.

5 sleutelmomenten voor Redu

• Sinds 1968 huisvest Redu een centrum van het Europees Ruimteagentschap. De technische gedeelten bevatten controlecentra, zalen met technische uitrusting alsook bunkers voor antennes.
• In 2010 werd de site uitgebreid om die aan de veiligheidsnormen van ESA te laten beantwoorden. Sindsdien is er daar ook een controlecentrum voor operaties van het Agentschap, waaronder de Proba-satellieten, die van Belgische makelij zijn. Dit heeft het mogelijk gemaakt om de, op Europees niveau erkende, expertise te versterken voor de testen in de omloopbaan van zowel communicatiesatellieten als navigatiesatellieten van het Galileo-programma van de Europese Unie.
• In 2016 had België al toegezegd de activiteiten inzake cyberveiligheid van ESA te ondersteunen.
• In 2017 diende de minister van Mobiliteit François Bellot een aanvraag in om het back-upcentrum voor de beveiliging van het Galileo-programma in België onder te brengen.
• In 2019 haalt minister voor Wetenschapsbeleid, David Clarinval, het cyberveiligheidscentrum voor de ESA-programma’s, voor een totaal budget van 27 miljoen euro, naar Redu.

Plus d’infos ?

Christian Carpentier, porte-parole du ministre Clarinval : christian.carpentier@clarinval.fed.be – 0475/860.613.

Meer informatie ?

Jonas Veys, woordvoerder van minister Clarinval: jonas.veys@clarinval.fed.be – 0474/631.954